Wist je dat...?

Na 15 maanden is t lastig om je omgeving te zien zoals je m zag toen je net aankwam. Maar ik vind t toch wel leuk om dit te proberen. Malawi is zo’n andere cultuur en zo’n ander land dan NL. En dat wil ik jullie ook laten zien. Dus ga ik heel hard proberen om mijn ogen te verruilen voor de ogen van iemand die hier net is aangekomen:

Wist je dat…

- Rucola hier niet gewassen in zakjes van de AH komt, maar in grote bossen in onze tuin groeit? sterker nog, de plantjes groeien zo hard, dat ze langzamerhand bitter gaan smaken
- Wat je hier eet sterk afhankelijk is van de seizoenen? Op dit moment is t enige fruit hier in Ntcheu bananen, terwijl je soms ook ananassen, appels en mango’s kan krijgen
- Malawianen overal een “i” achter plakken? male wardi, sixi, patienti, etc. Denk ook dat t land stiekem gewoon Malaaw heet…
- Lunch hier heilig is en dat je daar rustig 2,5 tot 3 uur voor mag nemen en als je ver weg van je werk woont je ook niet meer terug hoeft te komen? (tenminste, dat beweren de werknemers, ik denk dat de werkgevers hier anders over denken, maar ja, die checken niet of zijn zelf weg voor lunch)
- Besprekingen hier als volgt gaan: je klopt op de deur van je baas en wacht op “loani” (kom binnen). Je gaat dan naar binnen en ziet over t algemeen nog 3 andere mensen zitten. Je wacht tot de vorige discussies zijn afgerond en dan ben jij aan de beurt. Zelfs als jij hebt afgesproken op een bepaald tijdstip, dan nog wacht je op je beurt en tijdens jouw bespreking gaat continu de telefoon en lopen er mensen binnen die dingen tussendoor willen bespreken. Regelmatig zit ik voor een bespreking van 10 min een uur in de kamer met allemaal onderbrekingen en met allemaal mensen die meeluisteren. Niet echt efficiënt he? En waar is de secretaresse zou je denken. Ja, die is er wel, maar een agenda met afspraken waar je je ook aan houdt kennen ze hier niet
- Hiërarchie hier nog veel meer heerst dan in NL? als ik de VSO projector netjes ruim van tevoren heb gereserveerd voor een belangrijke training en de secretaresse van de DHO komt binnenstormen terwijl ik m aan t klaarzetten ben omdat zij m nu nodig heeft voor een vergadering (terwijl de VSO projector helemaal niet voor de DHO bedoeld is), dan kan ik hier niets tegen doen. En zo gaat dat elke keer. Ik had de bieb al 3 weken geleden geboekt voor een training van Ashtin en mij over hechten, chirurgische knopen en swab counting. Komt de secretaresse mij doodleuk vertellen dat de bieb nu voor de hele week is geboekt voor een HIV training. Ach ja, ik heb t al opgegeven om hier nog over in discussie te gaan. Dat ik t netjes in de agenda had laten zetten en dat de DHO dit had kunnen zien. Nee, als de DHO wat regelt dan moet de rest uitwijken. Erg lastig, vooral omdat dit tot op de laatste seconde kan gebeuren. Een ruimte netjes reserveren zegt helemaal niets. En zo moest ik de laatste tijd behoorlijk improviseren om toch de trainingen te kunnen doen.
- Iedereen hier ’s ochtends rond 4 of 5 uur opstaat. En dan gaat de radio aan en wordt er gezellig gekletst. Ik ben dus ook al vanaf een uur of 5 wakker. Dat wordt straks omschakelen…
- Mensen hier niet meer dan 4 of 5 uur per nacht slapen, want ze gaan niet heel vroeg naar bed (ik overigens wel, anders hou ik t niet vol)?
- Het hier dan ook geaccepteerd is om op je werk te slapen? Je legt gewoon je hoofd op je bureau neer en doet een dutje. Heel gewoon
- Het hier ook geaccepteerd is om de hele dag door spelletjes te spelen op de computer? En als de baas binnenloopt hoef je je niet te schamen, maar ga je gewoon door
- Ze hier best netjes met dieren omgaa? geen grove mishandeling: geitjes, ezeltjes, koeien en honden worden toch wel gezien als wezens met gevoel, gelukkig maar want ik kan daar niet tegen
- Als geiten of varkens over langere afstanden vervoerd moeten worden, ze op een plank achterop de bagagedrager van de fiets worden gebonden?
- Als je hier een publiek moet toespreken het cultureel gewenst is om zo zachtjes mogelijk te fluisteren en mompelen zodat niemand je hoort, terwijl als je met een groep door de gangen van t ziekenhuis loopt of als je in een minibus zit, je juist zo hard mogelijk moet praten en schreeuwen, want dat is leuk?
- Als kindertjes hier hard “mzungu” (blanke) naar je roepen, dat niet discriminerend bedoeld is, maar juist een uitroep van respect (zeggen de Malawianen tenminste)?
- De meeste kindertjes nadat ze “mzungu” hebben gezegd, meestal roepen “give me pen” of “give me my money”? Helaas zijn er toeristen die dit ook doen en op deze manier t gebedel stimuleren
- Malawi ook wel “the warm heart of Africa” genoemd wordt; en ja, iedereen is hier ook wel heel erg vriendelijk en behulpzaam
- Je in Afrikaanse landen je iedereen eerst uitgebreid moet groeten, voordat je to the point komt? Dus als je t postkantoor binnenloopt om een pakketje op te halen moet je eerst zeggen “Good morning! How are you? I am fine, thank you” (maar dan in chichewa) voordat je naar t pakket mag vragen.. Erg mooi en leuk, maar niet als je haast hebt, haha!
- Je als mzungu hier automatisch al een veel hogere status hebt?
- Dit soms best vervelend en genant is, omdat iedereen denkt dat je rijk bent en dus geld van je wil of omdat ze je hier vaak uitlachen als je een fietstaxi neemt, want als mzungu hoor je een auto te hebben en hoor je niet te lopen of te fietsen (dat is voor arme mensen)?
- Dit soms ook wel handig is? Als ik naar mijn bank ga in Ntcheu, dan hoef ik niet in de lange rij te staan, maar loop ik meteen naar t kantoortje van de directeur en die regelt het direct. Als ik soms denk, ach, ik wil die man niet storen en toch in de rij ga staan, word ik eruit gepikt door de directeur die t ook wel stoer vindt om aan anderen te laten zien dat ie bevriend is met de mzungu dokter en alsnog meteen geholpen. Tsja, dit zal ik wel gaan missen in NL :)
- De geckootjes die op de muren zitten in ons huis soms in slaap vallen en dan naar beneden pleuren? Zo ook een keer op mijn bord met mooi opgemaakte salade…Overigens toch gewoon opgegeten.
- We in ons huis meestal stromend water hebben, maar geen warm water, dus voor afwassen moeten we eerst water koken?
- We een douchekopverwarmer hebben, was vooral heerlijk in de winter? Maar als buiten iemand water tapt (en dat gebeurt de hele dag door), er geen druk meer is binnen en we niet kunnen douchen?
- Er bijna geen wasmachines zijn in Malawi? wij laten onze was doen door de zus van onze guard: zij staat dan buiten op een steen te boenen. Je begrijpt wel dat de meeste van mijn kleren gaten hebben en sterk verkleurd zijn; kan ik ze mooi weggeven aan de guard en de cleaning lady
- Er nu dagelijks om kwart over 6 (net donker) enorme zwermen vliegende wormpjes met elk 4 enorme vleugels binnenkomen gevlogen en rond de lamp fladderen? Binnen 5 minuten vallen hun vleugels eraf en liggen ze te creperen op de grond tot ze dood gaan. Elke avond hele bergen vleugels en dode wormpjes…
- Deze zelfde vliegende wormen hier gezien worden als een delicatesse?
- Er overal langs de weg geroosterde muizen compleet met vacht en alle ledematen worden verkocht?
- De Malawianen elke dag 2x nsima (maispap met de consistentie van aardappelpuree) eten en een heleboel hiervan? Als ze geen nsima hebben gegeten, dan hebben ze niets gegeten zeggen ze. De lekkerste en meest luxe nsima (met de hoogste status) is net als witbrood, zover gezuiverd dat er niets voedzaams meer in zit. En dit is een grote veroorzaker van ondervoeding hier in Malawi.
- Baby’tjes van nog geen 1 jaar hier vaak al Cola of Fanta uit een glazen flesje krijgen? Dit zijn luxe producten, dus is t goed om aan je baby te geven denken ze hier… Weer ondervoeding..
- Malawianen voor geen goud iets nieuws durven te eten? Schotel ze macaroni voor en ze raken t nauwelijks aan. Gauw naar huis voor een portie nsima. Alleen de oerhollandse pannenkoeken vallen meestal wel in de smaak.
- Alle Malawiaanse mannen er veel voor over hebben om een (seksuele) relatie te hebben met een mzungu? Het meest bizarre voorstel kreeg ik laatst: een van mijn collega clinical officers (bijna allemaal mannen) vond dat hij voordat ik naar NL ging nog even een Malawiaans zaadje moest planten in mijn buik, zodat ik met een goede herinnering naar huis zou gaan. Ik moest maar niets tegen Mark zeggen, dan zou Mark denken dat t gewoon van hem was. Toen ik opperde dat t mooie bruine kleurtje van de baby waarschijnlijk toch wel wat vraagtekens zou oproepen bij Mark, schrok hij een beetje: daar had ie nog niet aan gedacht..

Nou, nu weten jullie wel genoeg, dacht ik zo... ;-)

Liefs Marieke